!

Vanmorgen sprak ik met iemand over huisdieren en de plaats die huisdieren in je hart innemen. Wij hebben kippen en laatst hoestte een van de kippen. Peter heeft met kerstmis 3 kippen gekregen van de (klein)kinderen dus toch maar even met de kip naar de dierenarts. Raisa (onze hond) is niet helemaal in orde volgens de bloeduitslagen van de dierenarts. Ze heeft last van nierfalen en we proberen haar – zo lang ze nog leeft – zo gezond mogelijk te voeden. Ook zo lekker mogelijk, gewoon omdat we niet weten hoe lang ze nog leeft.

Vaak vermijden we gesprekken over de dood. Wanneer we het erover hebben met anderen wordt vaak gevraagd: hoe oud is ze? Leeftijd is ook altijd wel een excuus. Raisa is 11 jaar oud dus niet meer een jonkie. Maar dat maakt voor ons niet uit. En dan zou nooit moeten uitmaken. De dood meemaken is een proces en of dat nu gaat om een hond, kat, rat of cavia; voor degene die ervan houdt en leeft is het een transformatieproces want die moet loslaten of hij wil of niet. Mensen spreken niet graag over het onderwerp ‘dood’. Waardoor het een stil verdriet blijft. Ook omdat het vaak niet erkend wordt. Niemand kan voor een ander bepalen hoeveel verdriet je kan/mag hebben bij verlies van een dier, plant, steen, knuffeldier of wat dan ook. Het gaat immers niet zozeer om de gebeurtenis maar wat de gebeurtenis in jou, in jouw lichaam (zenuwen) teweeg brengt.

Onze huisdieren horen bij ons en maken deel uit van ons leven. En dat geldt voor veel mensen. Dieren geven, vullen in, zorgen dat we naar buiten gaan, halen ons uit onze comfortzone, zorgen dat we speels blijven, troosten ons …… en nog heel veel meer.

Ik weet nog goed dat Trigger (onze kat) dood ging. Roul had haar gevonden in het veld tijdens het plukken van wat bloemetjes. Hij hoorde haar piepen, pakte haar op en nam haar mee. Zonder vragen. Zo was Roul. Thuis zei mijn vriendin meteen dat ze wel erg klein was en omdat ze aan de kleine kant bleef werd ik gewaarschuwd dat het wel eens de zwakste uit het nest kon zijn en dat ze daarom in het veld lag. Ze bleef altijd bij ons in de buurt en ging niet alleen naar buiten. Ze kwam wel in de tuin en dan zat ze vaak naast de sierduif (ook gevonden en daarna tot huisdier geworden) op het dak van de garage.

Trigger is niet zo oud geworden (2 jaar) en toen zij dood ging had ik het gevoel of het verdriet iedere cel in mijn lichaam aanraakte. Ik was zelf verwonderd over de heftigheid die het in mij teweeg bracht.

Bij een directe trauma-gebeurtenis heb je niet altijd controle over je reacties en emoties. Soms haakt het in op een trauma uit je jeugd of kindertijd, maar het kan ook te maken hebben met de tijd in de baarmoeder en soms kan het zelfs een herinnering triggeren in je lichaam die je hebt meegenomen uit een vorig leven. En als het een trauma uit je kindertijd raakt, hoeft dit niet te betekenen dat je een dier of dierbare hebt moeten afgeven aan de dood in je kindertijd. Het kan ook zijn dat een vriendinnetje verhuisd is of naar een andere klas is gegaan. De trauma gebeurtenis op zichzelf hoeft niet heftig geweest te zijn; het gaat altijd om jouw interne reactie op de gebeurtenis. Mij heeft deze gebeurtenis geholpen om het verdriet los te laten dat ik had doordat ik afscheid moest nemen van mensen en mijn leefomgeving in mijn leven.

Maar het heeft mij ook geholpen door mij voor te bereiden op dat andere grote loslaten en afgeven van Roul aan de dood (of aan zichzelf); besefte ik veel later toen ik zelf met trauma therapie bezig was. Kinesiologie is op mijn pad gekomen doordat ik -door toeval- met een van onze kinderen bij een Kinesiologe terecht kwam. Ik ben nog steeds dankbaar dat ik die keus gemaakt heb. Voor mij was dat een goede keus om mijn pad te lopen.

Een van mijn favoriete auteurs is Elisabeth Kübler-Ross. Zij was een Zwitsers-Amerikaans psychiater en werd vooral in Amerika beroemd om haar pionierswerk rond stervensbegeleiding en de verschillende fasen van rouwverwerking. Ik had veel van haar werk gelezen en tot mijn verbazing zag ik tijdens een stuk opleiding in neuro-kinesiologie dat over stress reducering gaat dat er ook een groot deel was gewijd aan de fasen van rouwverwerking die door Elisabeth Kubler-Ross zijn beschreven.

Het is goed te beseffen dat het niet verwerken van verdriet of niet erkennen van verdriet veel stress en/of blokkades in een lichaam teweeg kan brengen. Ook al is het de dood van een huisdier. En ook vreemde emotionele reacties in het dagdagelijkse leven. Maar ook de aanleiding kan zijn voor een burn-out. (let wel: niet de reden, maar de aanleiding)

Volgens Kübler-Ross doorloopt iedereen die een traumatische gebeurtenis meemaakt een aantal stadia voordat hij het stadium van aanvaarding bereikt: ontkenning en isolering, woede, marchanderen en depressie. En soms kan iemand ook blijven hangen in een van de stadia, waardoor iemand kan blokkeren en stress ervaart.